Zahtjev za izlazak iz sistema PDV-a nakon pomjeranja praga za oporezivanje podnijelo je 2.365 domaćih privrednika čiji je godišnji promet ispod 100.000 KM, a u Upravi za indirektno oporezivanje (UIO) BiH kažu da su izmjene zakona ujedno smanjile i broj novoregistrovanih za oko 33 odsto.
Izmjene Zakona o porezu na dodatnu vrijednost kojima se prag oporezivanja povećao sa 50.000 na 100.000 KM stupile su na snagu početkom decembra prošle godine. Na usvajanju navedenih propisa insistirala je poslovna zajednica tvrdeći da je prag od 50.000 KM prenizak te da usljed inflacije i vrtoglavog rasta cijena predstavlja mali godišnji promet čak i za samostalne zanatske radionice.
Prema podacima Uprave za indirektno oporezivanje (UIO) BiH, nakon usvajanja izmjena mnogi privrednici su pokrenuli postupak za odjavu registracije iz sistema PDV-a.
- Od 4. decembra 2023. godine do kraja tog mjeseca stigla su 402 zahtjeva za prestanak registracije, dok je ove godine pristiglo 1.963 podnesaka. Tačnije od početka primjene izmjena Zakona o porezu na dodatnu vrijednost do 9. decembra ove godine ukupan broj predatih zahtjeva za prestanak registracije je 2.365, što predstavlja povećanje od 39,66 odsto, ukoliko te podatke poredimo sa periodom od 4. decembra 2022. do 4. decembra prošle godine - rekli su u UIO BiH.
Dodali su da je značajan broj zahtjeva za prestanak registracije i dalje u procesu rješavanja, a razlog je prvenstveno nedovoljan broj izvršilaca u nadležnoj organizacionoj jedinici UIO BiH.
- Uzimajući broj generisanih PDV prijava kao kriterijum broja registrovanih obveznika u novembru 2023. godine bilo ih je 52.457, dok je u ponedjeljak taj broj iznosio 51.582 što predstavlja smanjenje za 875 obveznika. Nažalost, usljed nedostatka kadra, razmatranje i rješavanje svih predmeta nije moglo biti izvršeno u predviđenim rokovima. Nakon što se postupi po svim predmetnim zahtjevima, očekuje se da razlika u broju riješenih slučajeva bude značajno veća - naglasili su u Upravi.
Ocijenili su i da je primjena izmjena Zakona o PDV-u rezultirala smanjenjem broja podnesenih zahtjeva za registraciju i upis u Jedinstveni registar obveznika indirektnih poreza za oko 33 odsto ove godine u odnosu na lani.
- Broj podnesenih zahtjeva za registraciju u prošloj godini, tačnije do 4. decembra 2023. iznosio je 5.217, dok je u istom periodu ove godine podneseno 3.496 zahtjeva za upis u registar što predstavlja smanjenje od 32,98 odsto - kazali su u UIO.
S druge strane, domaći privrednici su više nego zadovoljni zbog pomjeranja praga za oporezovanje.
Predsjednik Zanatsko-preduzetničke komore Republike Srpske Lazo Šešić tvrdi da privrednici danas lakše dišu, jer su ranijih godina, kada je prag bio prenizak, pri kraju kalendarske godine strahovali da ne prekorače ograničeni iznos za oporezivanje.
- Viši prag za ulazak u sistem PDV-a za preduzetnike se ove godine pokazao kao pravi potez, olakšalo nam je poslovanje. Očekujemo da će i nova fiskalizacija u Srpskoj dati slične efekte jer bi se već u idućoj godini trebalo znati da li među malim preduzetnicima ima onih koji prelaze prag od 50.000 maraka, što ga dijeli od većih nameta - istakao je Šešić.
Rast prihoda
Uprkos smanjenju broja obveznika u sistemu PDV-a podaci pokazuju da je u periodu od januara do septembra ove godine došlo do rasta prihoda po tom osnovu. Najveći suficit za devet mjeseci 2024. u odnosu na isti period 2023. ostvaren je upravo u naplati PDV-a i to u visini od 486 miliona KM.
- Prihodi od PDV-a dominiraju u strukturi neto suficita sa udjelom od
67,8 odsto - podaci su Odjeljenja za makroekonomsku analizu UIO BiH.